بسیاری از ما ، در رفت وآمدهای خود به باشگاه های ورزشی ، با دستگاه ها و وسایل متعدد ورزشی برخورد کرده و در وصف مزایا و فواید متعدد و زود-بازده آنها داستان های عجیب و پیچیده ای شنیده ایم .
بسیاری از این گونه دستگاه ها و وسایل ، غالباً به واسطه تبلیغات و در راستای منفعت افراد یا شرکت های سودجو تبلیغ می شوند . از همین رو نیز غالب نتایج و دستآوردهایی که به واسطه استفاده از آنها به ما وعده داده می شوند ، یا پایه علمی نداشته و یا پایه علمی آنها بسیار ضعیف است .
اما تعدای از این گونه وسایل و دستگاه ها نیز هستند که بر اساس محاسبات دقیق و با تکیه بر علومی نظیر ارگونومی ، کینزیولوژی و آناتومی بدن انسان طراحی و ساخته شده اند . یکی از این دستگاه ها ، که شاید کمتر راجع به آن دیده و شنیده باشیم ، "ریفورمر" (Reformer) یا همان تخت-صندلی پیلاتس است .
زمانی که "ژوزف پیلاتس" در کمپ سربازان آسیب دیده از جنگ جهانی خدمت می کرد ، در بسیاری موارد با سربازان آسیب دیده از ناحیه مفاصل دست یا پا برخورد می کرد که قادر به اجرای برخی حرکات یا دامنه ها نبودند و به دلیل محدودیت های زمانی ناشی از جنگ ، نمی توانستند زمان طولانی برای بهبود و سپس بازتوانی عضلات تحلیل رفته صرف کنند . از اینرو ژوزف پیلاتس دست به ابداع دستگاهی زد که با داشتن تکیه گاه هایی برای اندام های مختلف ، برای این دسته از افراد آسیب دیده ، دامنه های حرکات پیشرفته حرکات پیلاتس را شبیه سازی کند .
این تخت-صندلی ، که به دلیل شباهت بسیارش با دستگاه های شکنجه قرون وسطایی ، در نگاه اول بسیاری را می ترساند ، در حقیقت مجموعه ای از بندها ، تسمه ها ، کش ها و فنرهای متعدد است که در شبکه ای از قرقره و لولا به یک تخت نازک با قابلیت عقب و جلو رفتن متصل شده اند . فرد با قرارگیری روی این تخت ، فنرها و کش ها را به دست و پاهای خود متصل کرده و در این حالت به حرکات پیلاتس مختلف می پردازد .
امروزه نیز از این وسیله با ساز و کاری نسبتاً مشابه همان چیزی که ژوزف پیلاتس ابداع کرده بود ، با عنوان "پیلاتس ریفورمر" استفاده می شود .
در حقیقت در کلاس پیلاتس ریفورمر ، فرد به جای دراز کشیدن بر روی مت خود ، در تمام مدت روی تخت-نیمکت این دستگاه قرار گرفته و متصل به تسمه ها و کش ها به اجرای حرکات می پردازد .
مجموعه کش ها و فنرهای به کار رفته در دستگاه ریفورمر ، به نحوی طراحی شده که در صورت نیاز بتوان فشار حرکات را کم یا زیاد کرد . به همین دلیل امکان قابلیت اجرای حرکات با دامنه های متعدد در ریفورمر بیشتر میسر است . دامنه های کمتر برای افرادی که توان کمتری دارند و دامنه های بیشتر برای افرادی که توانایی بیشتری دارند .
از سوی دیگر ، مقاومت ایجاد شده به واسطه وجود این فنرها و کش ها در پاره ای از حرکات ، فشار حرکت را تا چندین برابر بالا برده و از این رو بسیاری از افراد مراجعه کننده به کلاس های ریفورمر ، سریعتر از شرکت کنندگان کلاس های پیلاتس مت ، نتایج دلخواه خود را در بدن خویش مشاهده می کنند .
اما آیا بر اساس آنچه گفته شد ، می توان چنین نتیجه گیری کرد که پیلاتس ریفورمر ، به دلیل وجود این تسمه ها و فنرها ، فشار بیشتری بر عضلات وارد می کند و ورزشی قدرتی تر است ؟
بسیاری از کسانی که پیلاتس زمینی و ریفورمر را تجربه کرده اند ، با هیجان از فشار زیادی که به واسطه تسمه ها و فنرهای دستگاه ریفورمر بر بدنشان وارد می شود می گویند و از اینکه خطوط عضلاتشان در مدتی کوتاه تر نمایان شده است . اما بسیاری از افراد آشنا و علاقمند به پیلاتس و همچنین مربیان این رشته ، پیلاتس زمینی را به پیلاتس ریفورمر ترجیح می دهند .
محبوبترین و پرکاربردترین دستگاه پیلاتس ، ریفورمر (Reformer Pilates) است . که از این دستگاه برای انجام حرکات تمرینی در وضعیت سخت تر و شدیدتر استفاده میشود .
دستگاه ریفورمر (Reformer) یک دستگاه کامل بدنسازی چند منظوره ست . که چهار فاکتور مهم آمادگی جسمانی یعنی قدرت ، انعطاف ، هماهنگی ، و تعادل را در بدن افزایش میدهد .
مجموعه ی بندها و فنرهای بکار رفته در دستگاه ریفورمر ، به نحوی طراحی شده که بتوان به موقع فشار حرکات را کم یا زیاد کرد . به همین دلیل افراد با هر توانی امکان انجام ورزش را دارند و با انجام پیوسته ی حرکات و حضور به موقع درکلاسها تغییر را خیلی زود روی بدن خود مشاهده خواهند کرد .
دستگاه ریفورمر با پایه ی علمی که بر اساس آناتومی بدن انسان ساخته شده است . با این دستگاه چندمنظوره میتوان هم قدرت عضلات بدن را در زوایای مختلف بالا برد و هم تعادل و هماهنگی عصبی عضلانی را افزایش داده و نیز باعث ارتقاء انعطاف بدن شد .
ریفرمر یکی از اصلی ترین دستگاه ها از مجموعه ماشین های پیلاتس می باشد . با ریفورمر میتوان همزمان با "چربی سوزی موضعی" و " افزایش عضلات" در کنار " فیزیوتراپی" به "تناسب اندام" نیز رسید .
در اجرای حرکت با ریفورمر ، برای مقاومتی کردن تمرینات ، فنر به ماشین اضافه شده و به ما یاد میدهد چگونه هسته ی مرکزی بدن خود را قوی سازیم . ریفورمر این قابلیت را دارد که تمرینات را چالشی تر و کششی تر کند .
ریفورمر تنوع اجرای تمرینات را در وضعیت های متفاوت بدن بیشتر میکند . از خوابیده به پشت و پهلو تا شکم و نشسته ، یا روی زانو و ایستاده . به همین دلیل علاوه بر عموم مردم ، جهت تقویت انواع رشته های ورزشی به ویژه در بین تیمها و ورزشکاران حرفه ای نیز کاربرد زیادی دارد .
ورزش پیلاتس ریفرمر (Pilates Reformer) چه مزایایی دارد ؟
همانند پیلاتس ، فرقی نمی کند که ورزشکار حرفه ای هستید یا یک فرد مبتدی ، این رشته در همه ی افراد به رشد کل بدن کمک می کند .
دسترسی به تمامی عضلات
عضلات مرکزی بدن برای بهبود قدرت بدن بسیار مهم هستند . شکم ، کمر ، باسن و ران قوی همه نتیجه ی تمرکز بر روی این عضلات هستند .
کار بر روی انعطاف پذیری و قدرت
این ورزش طبف وسیعی از حرکات را در خود جای داده است ، که برای فزایش انعطاف پذیری همزمان با افزایش قدرت فوق العاده هستند .
تعادل و توازن را به چالش می کشد
وجود یک سطح ناپایدار با فنرهایی که مقاومت آنها قابل تنظیم است ، انواع چالش های تعادلی را ایجاد می کند . این چالش ها استحکام هسته ی بدن را افزایش می دهند و تعادل بهتری ایجاد می کنند .
از دیگر مزایای آن کاهش فشار خون ، بهبود سلامت قلب و عروق ، کاهش کمردرد ، کاهش وزن در صورت همراهی با تغذیه مناسب هستند .
به اعتقاد کارشناسان ، فشار حرکات پیلاتس زمینی ، به دلیل اینکه وابسته به میزان تمرکز و تسلط فرد بر بدن خویش است ، از فردی به فرد دیگر تفاوت دارد . به همین دلیل نیز فشاری که بر بدن یک پیلاتس-کار پیشرفته وارد می شود ، قابل مقایسه با فشاری که از مشابه همان حرکت بر بدن یک فرد مبتدی وارد می شود نیست . اما در پیلاتس ریفورمر ، به دلیل وجود عوامل خارجی که بر بدن تحمیل می شود ، میزان فشار وارده بر بدن قابل کنترل و تنظیم توسط مربی یا خود فرد است . به همین دلیل ، شما در یک کلاس ریفورمر کمتر می توانید از زیر فشار حرکات شانه خالی کنید !
این خصوصیت ، در افرادی که با آسیب های بدنی یا محدودیت های حرکتی روبرو هستند ، بسیار مفید و کارساز است . اما از آنجا که کنترل بر عضلات و شناخت آنها در پیلاتس زمینی بسیار پایه ای تر از پیلاتس ریفورمر به بدن فرد آموزش داده می شود ، توصیه عموم مربیان برای افراد تازه-کاری که از شرایط بدنی سالم و معمولی برخوردار هستند، پیلاتس زمینی است .
از سوی دیگر ، در مراحل حرفه ای و پیشرفته تر نیز ، عموم کارشناسان بر این عقیده هستند که کلاس های پیشرفته پیلاتس زمینی بسیار مشکل تر و قدرتی تر از پیلاتس ریفورمر است ، زیرا در تمام مدت کلاس ، این بدن خود فرد است که تکیه گاه و پشتوانه بدن در اجرای حرکات است . در حالیکه در ریفورمر ، در بسیاری از مواقع ، بخشی از بدن روی دستگاه تثبیت می شود تا بقیه اندام ها به اجرای حرکت بپردازند .
سوالات متداول درباره دستگاه ریفرمر
ورزش پیلاتس ریفرمر (Pilates reformer) چیست ؟
این نوع پیلاتس شباهت زیادی با پیلاتس سنتی دارد ، اما تفاوتش این است که از یک دستگاهی با قاب تخت مانند ، یک پلتفرم و مجموعهای از فنرها استفاده میکند . بسیاری از تمرینات روی ریفرمر همانند تمرینات روی مت هستند . اما با مقاومت اضافی فنرها ، تسمهها و طنابهای ریفرمر انجام میشوند .
فنرها به شما این امکان را میدهند ، مقاومت carriage را که توسط وزن و قدرت بدن شما در امتداد تخت فشار داده و کشیده میشود تنظیم کنید . همچنین بلوکهای شانهای روی دستگاه وجود دارد که شما را در یک موقعیت ثابت نگه میدارد تا از انتهای رفرمر خارج نشوید . در انتهای فنر ریفومر یک میله ی قابل تنظیم وجود دارد . از آن می توان به کمک دست ها و پاها برای حرکت دادن سکوی دستگاه استفاده کرد .
از این دستگاه در طیف وسیعی از روش ها ، می توان برای تقویت قدرت، انعطاف پذیری و تعادل استفاده کرد . این دستگاه حتی می تواند افراد حرفه ای را نیز به چالش بکشد .
شکل پیشرفته این ورزش به ورزشکاران پیلاتسی ، اجازه میدهد تا از یک تمرین به تمرین بعدی روی دستگاه بروند . این کار باعث میشوند که آنها دائما در حرکت باشند و در نتیجه کالری بیشتری بسوزانند . از طرفی گاهی اوقات که شخص توانایی انجام حرکات سخت و پیچیده ورزش پیلاتس سنتی را ندارد ، یا به دلیل آسیبدیدگی محدودیت حرکتی دارد ، استفاده از این دستگاه ایده خوبی است . به شرطی که زیرنظر مربی انجام شود .
نحوه ی استفاده از ریفورمر چگونه است ؟
پیلاتس ریفورمر برای هر سن و هر سطح از تناسب اندام قابل استفاده است . طیف وسیعی از تمرینات برای تقویت قدرت ، انعطاف پذیری و تعادل روی ریفورمر انجام می شود . بیشتر تمرینات آن مربوط به هل دادن یا کشیدن و یا ثابت نگه داشتن carriage است .
مربی ، دقیقا نحوه ی استفاده از دستگاه را توضیح می دهد . اما کلید اصلی ، شکل و وضعیت بدن شما است . اغلب فقط یک تغییر کوچک در فرم بدنی ، تفاوت بزرگی در میزان کارآمدی تمرین و عضلاتی که درگیر هستند ایحاد می کند . یک مربی خوب باید بتواند فرم و وضعیت بدن شاگردها را به گونه ای تنظیم کند که هر تمرین ایمن و موثر باشد .
چه کسانی می توانند پیلاتس ریفرمر را انجام دهند ؟
این رشته ی ورزشی برای کسانی که به دنبال تعادل هسته ی بدن و تراز وضعیت بدنی خود هستد بهترین است .
یک ورزش تهاجمی نیست و با تمام سطوح تناسب اندام سازگاری دارد . برای نوجوانان گرفته تا سالمندان و ورزشکارهای حرفه ای و افرادی که سبک زندگی کم تحرکی دارند مفید است .
در تمرینات این ورزش ، بر روی درگیری مناسب عضلات تمرکز می شود . که نتیجه ی آن بهبود عملکرد ورزشی ، کمردرد ، بهبود آسیب ، کاهش وزن ، تعادل ، تراکم استخوان و وضعیت بدن است . حتی در دوران بارداری و زیر نظر فرد متخصص به کنترل و ثبات بدن کمک می کند .
البته این توضیحات به معنی عدم وجود محدودیت در این ورزش نیست . فرد باید توانایی درازکشیدن به پشت در تمرینات را داشته باشد . برای افراد باردار در سه ماهه سوم ، دراز کشیدن طولانی مدت به پشت توصیه نمی شوند . همچنین افرادی که دارای سایر مشکلات ستون فقرات یا گردن هستند ممکن است نیاز به تغییرات و تعدیل تمرینات داشته باشند .
از کلاس پیلاتس ریفورمر چه نتیجه ای حاصل می شود ؟
ریفورمر طیف کاملی از حرکت را در خود جای می دهد که برای افزایش انعطاف پذیری و استحکام عالی است . هل دادن و کشیدن با دست ها و پاها در برابر مقاومت فنرها و وزن بدن آن را به یک تمرین بی نظیر برای تقویت قدرت بدن تبدیل می کند . ریفورمر قادر است دست ها و پاهای شما را هدف قرار دهد در حالی که هنوز تمرکز شما روی مرکز بدن است .
اگر چه برخلاف یوگا ، پیلاتس ریفورمر به عنوان یک فعالیت روحی و روانی ابداع نشده است اما بر روی ذهن هم تاثیرگذار است . بعضی از فواید اثبات شده ی آن بهبود حافظه ، تمرین مغز ، محرک اندورفین ، رفع اضطراب و افسردگی هستند .
برای تمرین با دستگاه ریفورمر شما می توانید به استودیو ورزشی ریفورمر (Reformer Studio) واقع در منطقه کاشانک در تهران مراجعه کنید و از تخفیف این مجموعه برای کاربران جیم سنتر استفاده نمایید .
در ویدیوی زیر نمونه هایی از تمرین های ورزشی با دستگاه ریفورمر (reformer) را میتوانید ببینید :